CÓ THỂ PHÒNG NGỪA DỊ ỨNG?

Với những người bị dị ứng, thật khó để giải thích tại sao cơ thể mình lại dễ bị “kích động” bởi 1 loại thực phẩm, bụi nhà, lông vật nuôi… đến vậy. Cùng với đó, đa phần đều cho rằng đây là một bệnh bẩm sinh (chờ cơ hội phác tác) nên không thể phòng ngừa.

Tại sao phải phòng ngừa dị ứng?

 Bệnh lý dị ứng ngày càng tăng trong xã hội hiện đại, đặc biệt là ở những nước phát triển. Chỉ tính riêng ở Hoa Kỳ, 5%-8% dân số Mỹ bị hen suyễn, một dạng bệnh dị ứng khá phổ biến, gây nên khoảng 500.000 trường hợp cần phải nhập viện và làm tử vong khoảng 5.000 người hàng năm. Đối với trẻ em, có đến 40% trẻ ở Úc và New Zealand bị dị ứng tại một thời điểm nào đó trong cuộc sống.

  Mặc dù dị ứng là phản ứng “mạnh quá mức” của hệ miễn dịch khi cơ thể tiếp xúc với một yếu tố nào đó (thường thì yếu tố này vô hại đối với số đông người khác) gọi là dị nguyên. Tuy nhiên, để xác định được đó là do thức ăn (trứng, sữa, hải sản, các loại đậu…) hoặc bụi nhà, gián, lông vật nuôi, hóa chất… không đơn giản, mất nhiều thời gian và việc điều trị cũng chỉ là tìm ra và loại bỏ yếu tố gây dị ứng.

  Đó là cũng là lý do vì sao các nhà khoa học ngày càng chú trọng phòng ngừa dị ứng. Và muốn phòng ngừa cần phải phát hiện sớm và dinh dưỡng đúng cách.

 Cách nhận biết sớm dị ứng

  Bất cứ ai cũng có nguy cơ xuất hiện dị ứng. Tuy nhiên, sẽ có những người có xu hướng dễ bị dị ứng hơn những người khác.

 Cho đến hiện nay, việc hỏi những người thân trong gia đình (cụ thể là cha, mẹ và anh chị em ruột) đã từng mắc các bệnh dị ứng được nêu ở trên hay chưa vẫn là phương pháp đơn giản và hiệu quả trong việc xác định nguy cơ dị ứng. Nếu chỉ cần một trong những thành viên gia đình nêu trên đã từng mắc bệnh dị ứng thì người đó được xác định là có nguy cơ bị dị ứng cao.

 Dinh dưỡng đúng cách

 Rất nhiều nghiên cứu đã cho thấy việc phòng ngừa dị ứng có thể thực hiện được và nên làm ngay từ lứa tuổi rất nhỏ. Do hơn 70% các hạch lympho đảm nhiệm chức năng miễn dịch - dị ứng nằm trong thành ruột, việc phòng ngừa dị ứng thông qua hệ tiêu hoá là một cách tiếp cận hợp lý.

 Đã từ lâu, bú mẹ hoàn toàn trong những tháng đầu đời đã được chứng minh có tác dụng phòng ngừa dị ứng. Nhiều nghiên cứu cho thấy trẻ bú mẹ sẽ giảm nguy cơ bị chàm và dị ứng thức ăn sau này. Ở những trường hợp không có hoặc không đủ sữa mẹ, việc lựa chọn sữa công thức nào để phòng ngừa dị ứng cũng đã được nghiên cứu. Kết quả cho thấy sữa thuỷ phân giảm dị ứng (thường được viết tắt là “HA” - hypoallergenic) đã chứng minh được là sự chọn lựa hợp lý trong những trường hợp muốn phòng ngừa dị ứng mà không có sữa mẹ.

Cụ thể, một nghiên cứu rất nổi tiếng tại Đức trên 2.252 trẻ sơ sinh có nguy cơ dị ứng cao, không có sữa mẹ, đã được phân ngẫu nhiên cho uống sữa giảm dị ứng hoặc sữa bò thông thường. Kết quả cho thấy những trẻ uống sữa thuỷ phân giảm dị ứng ít bị chàm hơn trẻ uống sữa bò thông thường sau 6 năm theo dõi.

 Gần đây, dựa trên những bằng chứng khoa học, các hiệp hội nhi khoa trên thế giới lần lượt đưa ra những khuyến cáo phòng ngừa dị ứng bằng dinh dưỡng cho trẻ . Các khuyến cáo có các điểm chung như sau:

 1. Không có bằng chứng cho thấy việc ăn uống kiêng cữ trong giai đoạn mang thai và cho con bú sẽ giúp phòng ngừa dị ứng cho bé.

 2. Bú mẹ hoàn toàn ít nhất 6 tháng đầu, sau đó tiếp tục bú mẹ càng lâu càng tốt.

 3. Đối với trẻ nguy cơ dị ứng cao và không được bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu, sữa thuỷ phân giảm dị ứng giúp giảm nguy cơ xuất hiện dị ứng. Riêng Hội Miễn dịch lâm sàng và Dị ứng của Úc (ASCIA) khuyên cụ thể nên dùng sữa thủy phân một phần do dễ uống và giá thành rẻ hơn.

 4. Đối với trẻ nguy cơ dị ứng cao, nên cho ăn dặm trong khoảng 4-6 tháng tuổi

TS. BS. Nguyễn Anh Tuấn

Đại học Y dược TP. HCM

Theo http://diungmiendich.com.vn