BỆNH HỌC

 

CẬP NHẬT VỀ SINH BỆNH HỌC VÀ ĐIỀU TRỊ

CHÀM THỂ TẠNG (VIÊM DA CƠ ĐỊA)

 

Viêm da cơ địa là bệnh lý toàn cầu. Tỉ lệ hiện mắc ở các nước Châu Á từ 15–20 %, và điều trị Viêm da cơ địa hiện nay dựa vào những hiểu biết mới về cơ chế bệnh sinh, tác động đến cả hàng rào bảo vệ da và các cytokine viêm, tụ cầu vàng và môi trường.

Viêm da cơ địa liên quan đến đột biến gen, quan trọng nhất là gen tổng hợp Filaggrin (FLG). Sự đột biến này góp phần làm thay đổi pH của da, sự định cư của tụ cầu vàng, phá vỡ các amino acid và tăng sự mất nước qua da.

Khiếm khuyết thứ hai của hàng rào bảo vệ da là Tight junctions (TJ) và  claudin 1 (CLDN1), ảnh hưởng đến các marker sinh học của Th2, liên quan đến Viêm da cơ địa. Khiếm khuyết hàng rào bảo vệ da và hệ thống miễn dịch bẩm sinh dẫn tới thiếu các peptide kháng khuẩn, HB defensing-2. Các cytokine như IL 4, IL 13 cũng có tác dụng ức chế hoạt động của các peptide kháng khuẩn.

Trong lớp bì, các cytokine của Th2, phá vỡ FLG, rối loạn điều hòa miễn dịch gây ra viêm da cơ địa. Tăng sự định cư của tụ cầu vàng trong  Viêm da cơ địa. MRSA, siêu kháng nguyên (superantigen), 2 siêu độc tố (supertoxin) trong da. Thymo-stomatin lymphoprotein (TSLP),

Master-switch, liên quan đặc biệt với tình trạng da bệnh nhân dễ bị nhiễm khuẩn và nhiễm khuẩn nặng hơn da người khỏe mạnh. TSLP bị kích thích thông qua TLR (toll-like receptors). Các chất ức chế protease từ tụ cầu vàng, bụi mạt nhà (HDM) hoạt động mạnh ở pH cao phá hủy hàng rào bảo vệ da.

Giai đoạn cấp tính, dùng phác đồ điều trị chuẩn, tuy nhiên phác đồ này cũng thay đổi cho phù hợp với mức độ nặng của bệnh. Cho bệnh nhân nhập viện, tránh các yếu tố nguy cơ, đặc biệt là dị ứng thức ăn, dị ứng với bụi mạt nhà, nhiễm khuẩn (đặc biệt là tụ cầu vàng phải được điều trị). Điều trị chủ động (proactive treatment) đang được dùng rộng rãi.

Nhiều nghiên cứu về việc sửa chữa lâu dài sự khiếm khuyết hàng rào bảo vệ da đã chứng minh rằng điều trị chủ động có kết quả tối ưu. Đột biến gen filaggrin gây ra rối loạn chức năng của lớp sừng, can thiệp bao gồm: dùng chất giữ ẩm để sửa chữa hàng rào bảo vệ da,

giảm sự mất nước qua da, ngăn chặn sự xâm nhập của dị nguyên, độc tố và các vi sinh vật. Thành phần chính giúp sửa chữa hàng rào bảo vệ da là: chất giữ ẩm  tự nhiên (natural moisturizing factors) và lipids. Hầu hết các chất giữ ẩm chứa: glycerin, disaccharides, lipids.

Một số chất đặc biệt khác giúp giảm ngứa, khô da, dưỡng da, dịu da.  Cơ chế là ức chế phóng thích histamine từ dưỡng bào (mastocytes), kháng viêm, chống ngứa.

Sau khi lui bệnh, dùng phác đồ điều trị duy trì: thoa corticosteroids hoặc  chất  ức chế calcineurin 1–2 lần/ tuần x 1–3 tháng. Có tác dụng giảm tái phát, giảm thời gian của cơn tái phát, kiểm soát bệnh tốt hơn.

Điều trị nhiễm tụ cầu vàng bằng kháng sinh uống, bôi kháng sinh kết hợp steroid, thường dùng kem Fucicort. Nhiễm herpes simplex cũng là vấn đề quan trọng.

PGS. Giam Yoke Chin

National Skin Center, Singapore





Facebook
Email: dalieudongdieu@gmail.com
dalieuvietnam@gmail.com

Sơ Đồ Đường Đi

Tìm Kiếm

TỪ ĐIỂN

TÌM HIỂU DA CỦA BẠN

Liên Kết Website



BỘ Y TẾ
BỘ Y TẾ - CỤC Y TẾ DỰ PHÒNG
BV Da liễu trung ương Quy Hòa
BV Da liễu TP.HCM
BV Da liễu Trung Ương
Viện sốt rét - ký sinh trùng - côn trùng TP.HCM
Viện sốt rét - ký sinh trùng - côn trùng Quy Nhơn
Viện sốt rét - ký sinh trùng - côn trùng Trung Ương

Quảng Cáo

Liên Hệ: 0913.407.557
Quảng cáo
Quảng cáo

FACEBOOK

Số Lượng Truy Cập